Parviz Shahbazi - پرویز شهبازی

Ganje Hozour audio Program #1040

برنامه صوتی شماره ۱۰۴۰ گنج حضور

Currently 4.11/5
1
2
3
4
5

out of 626 votes

Comments (1)

Set Stream Quality

دانلود برنامه با کیفیت بالا دانلود برنامه با کیفیت پایین mp3 دانلود فایل صوتی با فرمت


Link to this video/audio
Description برنامه شماره ۱۰۴۰ گنج حضور اجرا: پرویز شهبازی تاریخ اجرا: ۷ اکتبر ۲۰۲۵ - ۱۶ مهر ۱۴۰۴ .برای دستیابی به فایل پادکست برنامه ۱۰۴۰ بر روی این لینک کلیک کنید برای دانلود فایل صوتی برنامه با فرمت mp3 بر روی این لینک کلیک کنید. متن نوشته شده برنامه با فرمت PDF (نسخه‌ی مناسب پرینت رنگی) متن نوشته شده برنامه با فرمت PDF (نسخه‌ی مناسب پرینت سیاه و سفید) متن نوشته شده پیغام‌های تلفنی برنامه با فرمت PDF (نسخه‌ی مناسب پرینت رنگی) متن نوشته شده پیغام‌های تلفنی برنامه با فرمت PDF (نسخه‌ی مناسب پرینت سیاه و سفید) تمام اشعار این برنامه با فرمت PDF (نسخه ریز مناسب پرینت) تمام اشعار این برنامه با فرمت PDF (نسخه درشت مناسب خواندن با موبایل) اشعار همراه با لینک پرشی به فایل صوتی برنامه اشعار همراه با لینک پرشی به ویدیو برنامه خوانش تمام ابیات این برنامه - فایل صوتی خوانش تمام ابیات این برنامه - فایل تصویری برای دستیابی به اطلاعات مربوط به جبران مالی‌ بر روی این لینک کلیک کنید. مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams بیاموز از پیمبر کیمیایی که هرچِت(۱) حق دهد، می‌دِه رضایی همان لحظه درِ جنّت گشاید چو تو راضی شوی در ابتلایی(۲) رسولِ غم اگر آید برِ تو کنارش گیر(۳) همچون آشنایی جفایی کز بَرِ معشوق آید نثارش کن به شادی مرحبایی که تا آن غم برون آید ز چادر شِکَرباری، لطیفی، دلربایی به گوشهٔ چادرِ غم دست درزن که بس خوب است و کرده‌ست او دَغایی(۴) در این کو، روسبی‌باره(۵) منم، من کشیده چادرِ هر خوش‌لقایی(۶) همه پوشیده چادرهایِ مکروه(۷) که پنداری که هست او اژدهایی منِ جان‌‌سیر(۸)، اِژدرهاپرستم(۹) تو گر سیری ز جان، بشنو صلایی نبیند غم مرا، الّا که خندان نخوانم درد را، الّا دوایی مبارک‌تر ز غم چیزی نباشد که پاداشش ندارد منتهایی به نامردی نخواهی یافت چیزی خمش کردم، که تا نَجْهد خطایی (۱) هرچِت: هرچه تو را (۲) ابتلا: امتحان کردن، آزمودن؛ معنی در بلا بودن نیز می‌دهد. (۳) کنار گرفتن: در آغوش گرفتن، بغل کردن. (۴) دَغا: مکر، فریب. (۵) روسبی‌باره: حریص بر صحبت زنان روسپی و بدکار. (۶) خوش‌لقا: خوش‌صورت، خوبروی. (۷) مکروه: ناپسند، زشت. (۸) جان‌‌سیر: دل بر مرگ نهاده، سیر از جان. (۹) اِژدرها: اژدها، مار بزرگ. اژدرهاپرست: خواهانِ نابودی و فنا. ----------- مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams همان لحظه درِ جنّت گشاید چو تو راضی شوی در ابتلایی حدیث «حُفَّتِ الْجَنَّةُ بِالْمَكَارِهِ وَ حُفَّتِ النَّارُ بِالشَّهَوَاتِ.» «بهشت در چیزهای ناخوشایند پوشیده شده و دوزخ در شهوات.» حدیث «قالَ اللهُ تَعالیٰ مَنْ لَمْ يَرْضَ بِقَضائى وَ لَم يَصْبِرْ عَلىٰ بَلائى فَلْيَلْتَمِسْ رَبّاً سِواىَ.» خدای متعال فرمود: «هر که به قضای من، رضا ندهد و بر بلای من نشکیبد، باید خدایی جز من بجویَد.» مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams بیاموز از پیمبر کیمیایی که هرچِت حق دهد، می‌دِه رضایی همان لحظه درِ جنّت گشاید چو تو راضی شوی در ابتلایی مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۵۵۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #1554 از مُسَبِّب می‌رسد هر خیر و شر نیست اسباب و وسایط ای پدر مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۷۸۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #3786 مَرْکبِ هِمّت سویِ اسباب راند از مُسَبِّب لاجَرَم محروم ماند آن‌که بیند او مُسَبِّب را عَیان کی نَهَد دل بر سبب‌های جهان؟ مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۶۴۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #2640 من سبب را ننگرم، کآن حادث(۱۰) است زآن‌که حادث حادثی را باعث است لطفِ سابق را نظاره می‌کنم هرچه آن حادث، دوپاره می‌کنم (۱۰) حادث: تازه پدید آمده، جدید، نو ----------- مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۲۳۸۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #2381 وآن فضایِ خَرْقِ(۱۱) اسباب و علل هست اَرْضُ‌الله، ای صدرِ اَجَل(۱۲) (۱۱) خَرْق: پاره کردن (۱۲) صدرِ اَجَل: وزیر اعظم، بزرگ‌ترین وزیر ----------- مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۷۵۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #3752 چونکه حِیران گشتی و گیج و فنا با زبانِ حال گفتی اِهْدِنا(۱۳) قرآن کریم، سوره حمد (۱)، آیه ۶ Quran, Al-Fatiha(#1), Line #6 «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ.» «ما را به راهِ راست هدايت کن.» زَفتِ(۱۴) زَفتست و چو لرزان می‌شوی می‌شود آن زَفت، نرم و مُستوی(۱۵) زآنکه شکلِ زَفْت بهر مُنکِر است چونکه عاجز آمدی لطف و بِر(۱۶) است (۱۳) اِهْدِنا: ما را هدایت کن. (۱۴) زَفت: بزرگ، فربه (۱۵) مُستوی: برابر، یکسان (۱۶) بِر: نیکی ----------- مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۳۰۷۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #3072, Divan e Shams بدآن رُخی بنگر کاو نمک ز حق دارد بُوَد که ناگه از آن رُخ تو دولتی بِبَری مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۵۵۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #4552 در جَوالِ(۱۷) نفْسِ خود چندین مَرُو(۱۸) از خریدارانِ خود غافل مَشُو (۱۷) جَوال/جُوال: کیسهٔ بزرگِ پشمی و خشن. (۱۸) در جَوالِ کسی (چیزی) رفتن: فریبِ او (آن) را خوردن. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۸۲۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #3826 ریختی بر سر به پیشِ شاه، خاک تا امان دیدی ز دیوِ سهمناک میر دیدی خویش را، ای کم زِ مور ز آن ندیدی آن موکّل را تو کور مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۶۳۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #631 بسته در زنجیر، چون شادی کند؟ کِی اسیر حبس، آزادی کُند؟ ور تو می‌‌بینی که پایت بسته‌‌اند بر تو سرهنگانِ(۱۹) شَه بنشسته‌‌اند پس تو سرهنگی(۲۰) مکن با عاجزان زآنکه نَبْوَد طبع و خویِ عاجز، آن‌‌ (۱۹) سرهنگ: پیشرو لشکر، پهلوان، مأمورِ اجرای حکمِ کیفر (۲۰) سرهنگی: حالت و عملِ سرهنگان، کنایه از بکار گرفتنِ‌ زور و ضرب و امر و نهی ----------- مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۳۴۱۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3416 بر بدی‌هایِ بَدان، رحمت کنید بر منی و خویشْ‌بینی کم تنید(۲۱) هین مبادا غیرت آید از کمین سرنگون افتید در قعرِ زمین‌‌ هر دو گفتند: ای خدا فرمان، تو راست بی‌‌اَمانِ تو، اَمانی خود کجاست؟‌‌ (۲۱) تنيدن: دراصل به معنى بافتن است. اما در اينجا به معنى به كارى پرداختن آمده. اين فعل بدين معنى در مثنوى فراوان آمده است. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ٢۴٧٧ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #2477 گر هوا را بَند بنْهاده شود صیقلی را دست بگْشاده شود مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۸۲۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #3829 نَفْس چون مُبْدَل شود، این تیغِ تن باشد اندر دستِ صُنعِ(۲۲) ذُوالْمِنَن(۲۳) آن یکی مردی‌ست، قوتش جمله دَرد این دگر مردی میانْ‌تی(۲۴)، همچو گَرد (۲۲) صُنع: آفریدگاری (۲۳) ذُوالْمِنَن: صاحب نعمت‌ها (۲۴) میانْ‌تی: توخالی ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۲۸۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2287 او فضولی بوده است از اِنقباض کرد بر مختارِ مطلق، اِعتراض مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۶۹۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2690 آشنایی نَفْس با هر نَفْسِ پست تو یقین می‌دان که دَمْ دَمْ کمتر است ز آنکه نَفْسش گِردِ علّت می‌تند معرفت را زود فاسد می‌کند گر نخواهی دوست را فردا نفیر(۲۵) دوستی با عاقل و، با عقل گیر (۲۵) نفیر: رمیدن، ترسیدن، گریزان، متنفر ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۴۶۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2464 نَفْسِ تو هر دَم برآرد صد شرار که ببینیدم، منم ز اصحابِ نار جزوِ نارم، سویِ کُلِّ خود رَوَم من نه نورم که سویِ حضرت شَوَم مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۱۳۸۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1388 قوّت از حق خواهم و توفیق و لاف تا به سوزن برکَنَم این کوهِ قاف‌‌ سهل شیری دان که صف‌ها بشکند شیر آن است آن که خود را بشکند مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۹۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #94 در حقیقت هر عدو(۲۶) داروی توست کیمیا و نافع و دِلجُویِ توست که ازو اندر گُریزی در خَلا(۲۷) استعانت(۲۸) جویی از لطفِ خدا در حقیقت دوستانت دشمنند که ز حضرت دور و مشغولت کنند (۲۶) عدو: دشمن (۲۷) خَلا: خلوت، خلوت‌گاه (۲۸) اِستِعانَت: یاری خواستن، یاری، کمک ----------- مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۴۶۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2461 وایِ آنکه عقلِ او ماده بُوَد نَفْسِ زشتش نرّ و آماده بُوَد لاجَرَم مغلوب باشد عقلِ او جز سویِ خُسران(۲۹) نباشد نَقْلِ(۳۰) او ای خُنُک آن کس که عقلش نر بُوَد نَفْسِ زشتش ماده و مُضْطَر(۳۱) بُوَد (۲۹) خُسران:‌ ضرر و زیان (۳۰) نَقل: انتقال، رفتن به سمت جایی یا چیزی؛ معنی بیان کردن و گفتن نیز می‌دهد. (۳۱) مُضْطَر: پریشان ----------- مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۷۱۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #2711 اندرونِ هر حدیثِ(۳۲) او شَر است صد هزاران سِحر در وَی مُضْمَر(۳۳) است‏ (۳۲) حدیث: سخن (۳۳) مُضْمَر: پنهان ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #375 خارِ سه‌سویَست هر چون کِش نَهی درخَلَد(۳۴)، وز زخمِ او تو کِی جَهی؟ (۳۴) درخَلَد: فرورَوَد. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۵۵۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #550 چون زِ زنده مُرده بیرون می‌کُنَد نَفْسِ زنده سویِ مرگی می‌تَنَد مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۶۹۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2693 از سَمومِ نَفْس، چون با علّتی(۳۵) هر چه گیری تو، مرض را آلتی(۳۶) (۳۵) علّت: مرض، بیماری (۳۶) آلت: ابزار ----------- مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۸۵۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #4858 زین سبب می‌گویم ای بنده‌ٔ فقیر سلسله(۳۷) از گردنِ سگ بر‌مگیر گر معلَّم(۳۸) گشت این سگ، هم سگ است باش ذَلَّتْ نَفْسُهُ(۳۹) کو بَدْرَگ(۴۰) است خبر «طُوبى لِمَنْ ذَلَّ نَفْسُهُ وَ طابَ كَسْبُهُ وَ حَسُنَتْ سَريرَتُهُ وَكَرُمَتْ عَلانَيْتُهُ وَ عَزَلَ عَنِ النَّاسِ شَرَّهُ.» «خوشا به حال کسی که نَفْسَش رام و خوار شده و کسبش حلال گشته و درونش نکو شده و برونش شکوهمند گردیده و گزند خود از مردم دور کرده است.» (۳۷) سلسله: زنجیر، در اینجا یعنی قلّاده (۳۸) معلَّم: تعلیم‌یافته، آموزش‌دیده (۳۹) ذَلَّتْ نَفْسُهُ: خار شد نَفْسِ او (۴۰) بَدْرَگ: بدذات ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۸۵۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #1853 صبر را با حق قرین کرد ای فلان آخرِ وَالْعَصر را آگه بخوان مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۷۷۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #770 سخت‌تر افشرده‌ام در شَر قَدَم که لَفی خُسْرم ز قهرت دَم به دَم قرآن کریم، سورهٔ عصر (۱۰۳)، آیات ۱ تا ۳ Quran, Al-Asr(#103), Line #1-3 «وَالْعَصْرِ.» «سوگند به عصر [سوگند به ارزش و اهمیت هشیاری در این لحظه].» «إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ.» «که آدمی [در من‌ذهنی که مرکزش همانیده است] در زیانکاری است [به خودش و دیگران ضرر می‌زند.]» «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ.» «مگر آن‌ها كه ايمان آوردند [فضاگشایی کرده‌اند و از فضای گشوده‌شده] كارهاى نیک [فکر و عمل] كردند و يک‌ديگر را به حق سفارش کردند و يکديگر را به صبر سفارش كردند.» مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۳۷۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1376 گفت: نامت چیست؟ برگو بی‌دهان گفت: خَرّوب است ای شاهِ جهان گفت: اندر تو چه خاصیّت بُوَد؟ گفت: من رُستَم(۴۱)، مکان ویران شود من که خَرّوبم، خرابِ منزلم هادمِ(۴۲) بنیادِ این آب و گِلم (۴۱) رُستَن: روییدن (۴۲) هادِم: ویران کننده، نابود کننده ----------- مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۸۹۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1894 رُقعهٔ‌(۴۳) دیگر نویسم ز آزمون دیگری جویم رسولِ ذُوفُنون(۴۴) بر امیر و مَطْبَخیّ و نامه‌بَر عیب بنهاده ز جهل، آن بی‌خبر هیچ گِردِ خود نمی‌گردد که من کژْروی کردم، چو اندر دین، شَمَن(۴۵) (۴۳) رُقعه‌: نامه، نوشته، تکّه‌کاغذی که روی آن بنویسند. (۴۴) ذُوفُنون: صاحب فن‌ها، دارای هنرها (۴۵) شَمَن: بت‌پرست ----------- مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۲۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #427 جُرم بر خود نِه، که تو خود کاشتی با جزا و عدلِ حقْ کُن آشتی مولوی، مثنوی، دفتر اوّل، بیت ۲۶۷۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #2670 حکم حق گُسترد بهر ما بِساط که بگویید از طریقِ اِنبساط مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۱۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #415 گِردِ خود برگَرد و جُرم خود ببین جنبش از خود بین و از سایه مَبین که نخواهد شد غلط پاداشِ میر خصم را می‌داند آن میرِ(۴۶) بصیر (۴۶) میر: مخفّف امیر ----------- مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۳۴۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2345 قطب آن باشد که گِردِ خود تند گَردشِ افلاک گِردِ او بود مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۶۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #267 حَزم(۴۷) آن باشد که ظنِّ(۴۸) بَد بَری تا گریزی و شوی از بَد بَری حَزم سُوء‌الظَّن گفته‌ست آن رسول هر قدم را دام می‌دان ای فَضول(۴۹) رویِ صحرا هست هموار و فراخ هر قدم دامی‌ست، کم ران اوستاخ(۵۰) آن بُزِ کوهی دَوَد که دام کو؟ چون بتازد، دامش افتد در گلو (۴۷) حَزم: تأمّل با هشیاریِ نظر (۴۸) ظَن: حدس، گمان (۴۹) فَضول: زیاده‌گو (۵۰) اوستاخ: گستاخانه ----------- مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۶۴٩ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #649 اختیار آن را نکو باشد که او مالکِ خود باشد اندر اِتَّقُوا(۵۱) (۵۱) اِتَّقُوا: بترسید، تقوا پیشه کنید. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۳۱۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #3311 نَفْس، نَمرودست و، عقل و جان، خلیل روح در عین است و، نَفْس اندر دلیل‏ مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۵۰۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2508 ای دلیلِ تو مثالِ آن عصا در کَفَت، دَلَّ عَلیٰ عَیْبِ الْعَمیٰ ای کسی‌ که دلیل در دست تو مانند عصایی در دست کور است. همان‌طور که عصا دلالت بر کوری فرد می‌کند، توسل به عصای استدلال نیز دلیل بر کوردلی توست. مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۷۰۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #702 پیشِ این خورشید کو بس روشنی است در حقیقت هر دلیلی رهزنی است مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۸۷۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2874 پس نبیند جمله را با طِمّ(۵۲) و رِمّ(۵۳و۵۴) حُبُّکَ‌الْـاَشیاءَ یُعْمی و یُصِمّ حدیث «حُبُّکَ الْـاَشَّیءَ یُعْمی و یُصِمّ.» «عشقِ تو به اشياء تو را كور و كر می‌کند.» (۵۲) طِمّ: دریا و آب فراوان (۵۳) رِمّ: زمین و خاک (۵۴) با طِمّ و رِمّ: در اینجا یعنی با جزئیات ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۴۶۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4467 بی‌مرادی شد قَلاووزِ(۵۵) بهشت حُفَّتِ الْجَنَّة شنو ای خوش‌سرشت حدیث «حُفَّتِ الْجَنَّةُ بِالْمَكَارِهِ وَ حُفَّتِ النَّارُ بِالشَّهَوَاتِ.» «بهشت در چیزهای ناخوشایند پوشیده شده و دوزخ در شهوات.» (۵۵) قَلاووز:‌ پیشآهنگ، پیشرو لشکر ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۰۷۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #3073 قُفلِ زَفت(۵۶) است و گشاینده خدا دست در تسلیم زن وَانْدَر رضا (۵۶) زَفت: بزرگ، عظیم ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۸۸۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #1880 قومِ دیگر می‌شناسم ز اولیا که دهانْشان بسته باشد از دعا از رضا که هست رامِ آن کِرام(۵۷) جُستنِ دفعِ قضاشان شد حرام (۵۷) کِرام: جمعِ کریم، به معنی بزرگوار، بخشنده، جوانمرد ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۴۷۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4472 اِئْتِیا کَرْهاً مهارِ عاقلان اِئْتِیا طَوْعاً بهارِ بی‌دلان «از روی کراهت و بی‌مِیلی بیایید، افسار عاقلان است، اما از روی رضا و خرسندی بیایید، بهار عاشقان است.» قرآن کریم، سورهٔ فصّلت (۴۱)، آیهٔ ۱۱ Quran, Fussilat(#41), Line #11 «ثُمَّ اسْتَوَىٰ إِلَى السَّمَاءِ وَ هِيَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَ لِلْأَرْضِ ائْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ.» «سپس به آسمان پرداخت و آن دودى بود. پس به آسمان و زمين گفت: خواه يا ناخواه بياييد. گفتند: فرمانبردار آمديم.» حافظ، دیوان غزلیات، غزل شماره ۳۷ Poem (Qazal) #37, Divan e Hafez رضا به داده بده وَز جَبین(۵۸) گِرِه بُگْشای که بر من و تو دَرِ اختیار نَگْشاده‌ست (۵۸) جَبین: پیشانی ----------- مولوی، مثنوی، دفتر اوّل، بیت ۳۹۰۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3901 بگذران از جانِ ما سُوءُالْقَضا وامَبُر ما را ز اِخوانِ رضا(۵۹) (۵۹) اِخوانِ رضا: برادرانی که راضی‌اند به رضای حق ----------- مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۵۷۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #576 ای رفیقان، راهها را بست یار آهویِ لنگیم و او شیرِ شکار جز که تسلیم و رضا کو چاره‌ای؟ در کفِ شیرِ نرِ خون‌خواره‌ای مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۶۲۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #622 سِحر و ضدِّ سحر را بی‌اختیار زین دو آموزند نیکان و شِرار(۶۰) لیک اوّل پند بدْهندش که هین سِحر را از ما مَیآموز و مچین ما بیاموزیم این سحر ای فلان از برایِ ابتلا(۶۱) و امتحان (۶۰) شِرار: جمعِ شریر، به معنی بَدان، مردمِ بد (۶۱) ابتلا: امتحان، بیماری و مرض ----------- مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۴۰۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #402 منتهایِ اختیار آن است خَود که اختیارش گردد این‌جا مُفتَقَد(۶۲) (۶۲) مُفتَقَد: گم‌کرده‌شده ----------- مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ٣٢١۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #3214 طالب است و غالب(۶۳) است آن کردگار تا ز هستی‌ها بر آرَد او دَمار (۶۳) غالِب: چیره، پیروز ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۰۰۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4008 من عجب دارم ز جُویایِ صفا کو رَمَد(۶۴) در وقتِ صیقل از جَفا عشق چون دَعوی(۶۵)، جَفا دیدن گواه چون‌ گواهت ‌نیست، ‌شد دعوی تباه چون‌ گواهت خواهد این ‌قاضی، مَرَنج بوسه دِه بر مار، تا یابی تو گنج (۶۴) رَمَد: فرار کند. (۶۵) دَعوی: ادعا کردن ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۹۰۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #1906 چون قضای حق، رضایِ بنده شد حُکمِ او را بندۀ خواهنده(۶۶) شد نی تکلُّف(۶۷)، نی پیِ مُزد و ثواب بل که طبعِ او چنین شد مُستطاب(۶۸) (۶۶) خواهنده: تسلیم‌شده (۶۷) تکلُّف: رنج بر خود نهادن، رنج بُردن (۶۸) مُستطاب: پاکیزه، خوش ----------- مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۲۶۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #3263 من که صُلحم دایماً با این پد‌ر این جهان چو‌ن جنّت(۶۹) اَستم در نظر (۶۹) جنّت: بهشت ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۳۶۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #1364 باز فرمود او که اندر هر قضا مر مسلمان را رضا باید، رضا حدیث «قالَ اللّـهُ تَعٰالیٰ مَنْ لَمْ یَرْضَ بِقَضاٰئی وَ لَمْ یَصْبِرْ عَلیٰ بَلائی فَلْیَلْتَمِسْ رَبّاً سِوایَ،» «خداوند فرمود: «هر که به قضای من، رضا ندهد و بر بلای من نشکبید باید خدایی جز من بجوید.» مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #20, Divan e Shams پیش از تو خامانِ(۷۰) دگر، در جوشِ این دیگِ جهان(۷۱) بس برتپیدند و نشد، درمان نبود الّا رضا (۷۰) خام: ناآزموده، بی تجربه (۷۱) دیگِ جهان: جهان به دیگ تشبیه شده، درون ذهن همانیده ----------- برخی از عوامل انقباض: - تمرکز بر روی دیگران - رفتن به گذشته - حبر و سنی کردن - مقاومت - قضاوت - مقایسه - هرگونه واکنش ذهنی: (ترس، خشم، حسادت، و ...) - جدی گرفتن وضعیت‌های ذهنی - قرین -وابستگیِ مالی - حَرّافیِ من ذهنی برخی از عوامل انبساط: - تمرکز بر روی خود - ماندن در لحظه - تغییر و اصلاح خود - بی‌مقاومتی (پذیرش و تسلیم) - بی‌قضاوتی (قضاوت زندگی، قضا و کن‌فکان) - غیر قابلِ مقایسه بودنِ خودم (لَم یَکُن) - بی‌واکنشی - بازی پنداشتن وضعیت‌های ذهنی - قرین - استقلال مالی - سکوت، و خاموشیِ من ذهنی مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۳۹۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1391 باز آن ابلیس، بحث آغاز کرد که بُدَم من سُرخ‌رو، کردیم زرد رنگ، رنگِ توست، صَبّاغم(۷۲) تویی اصلِ جُرم و آفت و داغم تویی (۷۲) صَبّاغ: رنگرز ----------- مولوی، مثنوی، دفتر اوّل، بیت ۱۴۸۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1488 گفت شیطان که بِمٰا اَغْوَیْتَنی کرد فعلِ خود نهان، دیو دَنی «شیطان به خداوند گفت که تو مرا گمراه کردی. او گمراهی خود را به حضرت حق، نسبت داد و آن دیو فرومایه، کار خود را پنهان داشت.» مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۳۴۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #3342 بندگیّ او بِهْ از سلطانی است که اَنا خَیْرٌ د‌مِ شیطانی است مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۳۲۱۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3216 علّتِ(۷۳) ابلیس اَنَاخَیری(۷۴) بُده‌ست وین مرض در نَفْسِ هر مخلوق هست (۷۳) علّت: مرض، بیماری (۷۴) اَنَاخَیری: من بهترم. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۳۸۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1386 عاشقا، خَرّوبِ(۷۵) تو آمد کژی همچو طفلان، سویِ کژ چون می‌غژی(۷۶)؟ خویش مُجرِم دان و مُجرِم گو، مترس تا ندزدد از تو آن اُستاد، درس چون بگویی: جاهلم، تعلیم دِه این‌چنین انصاف از ناموس(۷۷) بِه (۷۵) خَرّوب: بسیار خراب‌کننده (۷۶) می‌غژی: فعل مضارع از غژیدن، به‌معنی خزیدن بر شکم مانند حرکت خزندگان و اطفال (۷۷) ناموس: خودبینی، تکبّر، حیثیتِ بَدَلیِ من ذهنی ----------- مولوی، مثنوی، دفتر اوّل، بیت ۱۴۸۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1489 گفت آدم که ظَلَمْنا نَفْسَنا او ز فعل حق نَبُد غافل چو ما ولی حضرت آدم گفت: «پروردگارا، ما به خود ستم کردیم.» و او همچون ما از حکمت کار حضرت حق بی‌خبر نبود. مولوی، مثنوی، دفتر اوّل، بیت ٣٢١٢ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3212 هرکه نقصِ خویش را دید و شناخت اندر اِستکمالِ(۷۸) خود دو‌اسبه تاخت(۷۹) (۷۸) اِستکمال: به کمال رسانیدن، کمال‌خواهی (۷۹) دواسبه تاختن: کنایه از شتاب کردن و به شتاب رفتن ----------- مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams بیاموز از پیمبر کیمیایی که هرچِت حق دهد، می‌دِه رضایی همان لحظه درِ جنّت گشاید چو تو راضی شوی در ابتلایی رسولِ غم اگر آید برِ تو کنارش گیر همچون آشنایی مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۶۴۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #3644 هست مهمان‌خانه این تَن ای جوان هر صباحی ضَیفِ(۸۰) نو آید دوان هین مگو کاین مانْد اندر گردنم که هم‌‌اکنون باز پَرَّد در عَدم هر چه آید از جهان غَیب‌وَش در دلت ضَیف‌ است، او را دار خَوش (۸۰) ضَیف: مهمان ----------- مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams جفایی کز بَرِ معشوق آید نثارش کن به شادی مرحبایی مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ١٩۴١ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #1941 رحمت اندر رحمت آمد تا به سَر(۸۱) بر یکی رحمت فِرو مآ(۸۲) ای پسر حضرت حق سراپا رحمت است. بر یک رحمت قناعت مکن. (۸۱) تا به سَر: ابدی، اِلَی الاَبد (۸۲) فِرو مآ: نایست. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۴۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #348 چون جفا آری، فرستد گوشمال تا ز نقصان وارَوی سویِ کمال مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۵۶۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #560, Divan e Shams لذّتِ بی‌کرانه‌ای است، عشق شده‌ست نامِ او قاعده خود شکایت است، ور نه جفا چرا بُوَد؟ مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۳۴۰۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #3406 پس جزایِ آن‌که دید او را مُعین(۸۳) ماند یوسف حبس در بِضْعَ سِنین(۸۴) قرآن کریم، سورۀ یوسف(۱۲) آیهٔ ۴۲ Quran, Yusuf(#12), Line #42 «وَقَالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُ نَاجٍ مِنْهُمَا اذْكُرْنِي عِنْدَ رَبِّكَ فَأَنْسَاهُ الشَّيْطَانُ ذِكْرَ رَبِّهِ فَلَبِثَ فِي السِّجْنِ بِضْعَ سِنِينَ.» «و (یوسف) به يكى از آن دو كه مى‌دانست رها مى‌شود، گفت: «مرا نزد مولاى خود ياد كن.» امّا شيطان از خاطرش زدود كه پيش مولايش از او ياد كند، و چند سال در زندان بماند.» (۸۳) مُعین: یار، یاری‌کننده (۸۴) بِضْعَ سِنین: چند سال ----------- مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams که تا آن غم برون آید ز چادر شِکَرباری، لطیفی، دلربایی مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۴۳۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #435 بانگ می‌زد آتش ای گیجانِ گول من نی‌ام آتش، منم چشمهٔ قبول چشم‌بندی کرده‌اند ای بی‌نظر در من آی و هیچ مگریز از شَرَر ای خلیل اینجا شَرار و دود نیست جز که سِحر و خُدعهٔ(۸۵) نمرود نیست (۸۵) خُدعه: نیرنگ، حیله ----------- مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams به گوشهٔ چادرِ غم دست درزن که بس خوب است و کرده‌ست او دَغایی در این کو، روسبی‌باره منم، من کشیده چادرِ هر خوش‌لقایی همه پوشیده چادرهایِ مکروه که پنداری که هست او اژدهایی مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۱۲۵۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #1258, Divan e Shams گر غمی آید گلوی او بگیر داد(۸۶) از او بِستان امیرِ داد باش (۸۶) داد: عدل، انصاف ----------- مولوی، مثنوی، دفتر اوّل، بیت ۸۳۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #836 چونکه غم بینی، تو استغفار(۸۷) کن غم به امرِ خالق آمد، کار کن‌‌ (۸۷) استغفار: طلب مغفرت کردن، عذرخواهی ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۳۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #338 چون فدایِ بی‌وفایان می‌شوی؟ از گُمانِ بد، بدآن سو می‌روی من ز سهو و، بی‌وفایی‌ها بَری سویِ من آیی، گُمانِ بَد بَری؟ مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams منِ جان‌‌سیر، اِژدرهاپرستم تو گر سیری ز جان، بشنو صلایی نبیند غم مرا، الّا که خندان نخوانم درد را، الّا دوایی مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۱۶۱۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #1619 حاکم است و یَفْعَلُ اللَّـه ما یَشا او ز عینِ درد انگیزد دوا زیرا حق تعالی حاکم و فرمانروای جهان است و او هر چه خواهد همان کند. چنانکه از ذات درد و مرض، دوا و درمان می آفریند. مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۵٠٩ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #509 شاد از غم شو، که غم دامِ لِقاست(۸۸) اندر این ره، سویِ پستی ارتِقاست (۸۸) لِقا:‌ دیدار، در اینجا یعنی دیدارِ خدا ----------- مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams مبارک‌تر ز غم چیزی نباشد که پاداشش ندارد منتهایی مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۸۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2875 در دلش خورشید چون نوری نشاند پیشَش اختر را مقادیری نماند مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams به نامردی نخواهی یافت چیزی خمش کردم، که تا نَجْهد خطایی مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۱۶۲۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1622 چون تو گوشی، او زبان، نی جنس تو گوش‌ها را حق بفرمود: اَنْصِتُوا(۸۹) (۸۹) اَنْصِتُوا: خاموش باشید، ذهنتان را خاموش کنید. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۳۲۹۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3296 صد هزاران سال ابلیسِ لعین بود اَبْدالِ اَمیرالْـمُؤْمِنین پنجه زد با آدم از نازی که داشت گشت رسوا، همچو سِرگین وقتِ چاشت(۹۰) (۹۰) چاشت: اول روز، ساعتی از آفتاب گذشته ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۱۹۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #3197 نفْس و شیطان بوده ز اوّل واحدی بوده آدم را عَدو(۹۱) و حاسدی (۹۱) عَدو: دشمن ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۰۵۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4053 نفْس و شیطان هردو یک‌ تن بوده‌اند در دو صورت خویش را بنْموده‌اند مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۹۱۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2919 نفْس و شیطان خواستِ خود را پیش بُرد وآن عنایت قهر گشت و خُرد و مُرد(۹۲) (۹۲) خُرد و مُرد:‌ تهِ بساط، چیزهای خُرد و ریز. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۶۹۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2693 از سَمومِ نَفْس، چون با علّتی(۹۳) هر چه گیری تو، مرض را آلتی (۹۳) علّت: مرض، بیماری ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۹۹۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2994 مر لئیمان(۹۴) را بزن، تا سر نهند مر کریمان را بده تا بر(۹۵) دهند لاجَرَم(۹۶) حق هردو مسجد آفرید دوزخ آن‌ها را و، این‌ها را مزید (۹۴) لئیم: ناکس، فرومایه (۹۵) بَر: میوه (۹۶) لاجَرَم: به‌ناچار ----------- مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۱۵۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2155 دو عَلَم(۹۷) بَر‌ساخت، اسپید و سیاه آن یکی آدم، دگر ابلیسِ راه در میانِ آن دو لشکرگاهِ زَفْت(۹۸) چالِش و پیکار، آنچه رفت رفت (۹۷) عَلَم: پرچم (۹۸) زَفت: فربه، وسیع، در اینجا یعنی بزرگ ----------- مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۱۶۰۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1606 در تو نَمْرودی است، آتش در مَرو رفت خواهی، اوّل ابراهیم شو مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۳۱۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #3311 نَفْس، نَمرودست و، عقل و جان، خلیل روح در عین است و، نَفْس اندر دلیل‏ مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۴۹۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #3499 مُتّهم نَفْس است، نَه عقلِ شریف مُتّهم حِسّ است، نَه نورِ لطیف مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۵۵۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2554 نَفْس را تسبیح و مُصْحَف(۹۹) در یَمین(۱۰۰) خنجر و شمشیر اَندر آستین مُصْحَف و سالوسِ(۱۰۱) او باور مکن خویش با او هَمْسِر و همسَر مکن سویِ حوضت آوَرَد بهرِ وضو واندر اندازد تو را در قعرِ او (۹۹) مُصحَف: قرآن مجید (۱۰۰) یَمین: دست راست، در این‌جا مطلق دست مورد نظر است. (۱۰۱) سالوس: فریب‌دهنده، مکّار، حیله‌گر ----------- مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۷۷۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #771, Divan e Shams دل و جان به آبِ حکمت ز غبارها بشویید هَله تا دو چشمِ حسرت سوی خاکدان نماند مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۵۵۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2557 عقل نورانی و نیکو طالب است نَفْس ظلمانی بر او چون غالب است؟ زآنکه او در خانه، عقلِ تو غریب بر درِ خود سگ بُوَد شیرِ مَهیب مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۴۶۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2461 وایِ آنکه عقلِ او ماده بُوَد نَفْسِ زشتش نرّ و آماده بُوَد لاجَرَم مغلوب باشد عقلِ او جز سویِ خُسران(۱۰۲) نباشد نَقْلِ(۱۰۳) او ای خُنُک آن کس که عقلش نر بُوَد نفسِ زشتش ماده و مُضْطَر(۱۰۴) بُوَد (۱۰۲) خُسران:‌ ضرر و زیان (۱۰۳) نَقل: انتقال، رفتن به سمت جایی یا چیزی؛ معنی بیان کردن و گفتن نیز می‌دهد. (۱۰۴) مُضْطَر: پریشان ----------- مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۹۴۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #948 گفت: یا رب بیش ازین خواهم مدد تا ببندمْشان بِحَبْلٍ مِنْ مَسَد قرآن کریم، سورهٔ مَسَد (۱۱۱)، آیهٔ ۴ و ۵ Quran, Al-Masad(#111), Line #4-5 «وَامْرَأَتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ.» «و زنش هيزم‌كش است.» «فِي جِيدِهَا حَبْلٌ مِنْ مَسَدٍ.» «و بر گردن ريسمانى از ليف خرما دارد.» تا که مستانت که نَرّ و پُردل‌اند مَردْوار آن بندها را بِسکُلَند(۱۰۵) تا بدین دام و رَسَن‌هایِ هوا مردِ تو گردد ز نامردان جدا (۱۰۵) بِسکُلَند: پاره کنند، بگسلند. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۹۹۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #993 عقل و ایمان را از این طفلانِ گول(۱۰۶) می‌خرد با مُلکِ دنیا دیوِ غول آنچنان زینت دهد مُردار را که خَرَد ز ایشان دو صد گُلزار را (۱۰۶) گول: احمق، نادان ----------- مولوی، مثنوی، دفتر اوّل، بیت ۱۷۵۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1756 هر که او ارزان خَرَد، ارزان دهد گوهری، طفلی به قُرصی نان دهد مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۰۵۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4055 دشمنی داری چنین در سِرِّ خویش مانعِ عقل ‌است و خصمِ جان و کیش مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۰۶۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4063 گرنه نَفْس از اندرون راهت زدی رهزنان را بر تو دستی کِی بُدی؟ مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۳۳۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4336 سال‌ها او را به بانگی بنده‌ای در چنین ظُلمت نَمَد اَفکَنده‌ای(۱۰۷) هیبتِ(۱۰۸) بانگِ شیاطین، خلق را بند کرده‌ست و گرفته حلق را(۱۰۹) (۱۰۷) نَمَد افکندن: مستقر شدن (۱۰۸) هِیبت: ترس، وحشت، جلال، شکوه (۱۰۹) حَلق گرفتن: نَفَس را بُراندن. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۳۲۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4326 تو چو عزم دین کنی با اِجتِهاد دیو، بانگت بر زند اندر نَهاد که مَرو زآن سو، بیندیش ای غَوی(۱۱۰) که اسیر رنج و درویشی شوی بینوا گردی، ز یاران وابُری خوار گردیّ و پشیمانی خوری تو ز بیمِ بانگِ آن دیوِ لعین واگُریزی در ضَلالت(۱۱۱) از یقین (۱۱۰) غَوی: گمراه (۱۱۱) ضَلالت: گمراهی ----------- مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۳۱۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1312 هین مَدو اندر پیِ نَفْسِ چو زاغ کو به گورستان بَرَد، نه سویِ باغ گر رَوی، رُو در پیِ عَنقایِ(۱۱۲) دل سویِ قاف و مسجدِ اَقصایِ دل (۱۱۲) عَنقا: سیمرغ ----------- مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۱۴۴۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #1444 بالْ بازان را سویِ سلطان بَرَد بالْ زاغان را به گورستان بَرَد مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۶۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #165 صد فسون دارد ز حیلت وز دَها(۱۱۳) که کند در سَلّه(۱۱۴)، گر هست اژدها (۱۱۳) دَها: مخفف دهاء به معنی زیرکی و کاردانی (۱۱۴) سَلّه: سبد، در اینجا به معنی دام است. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۸۷۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2874 پس نبیند جمله را با طِمّ(۱۱۵) و رِمّ(۱۱۶و۱۱۷) حُبُّکَ الْاَشْیاءَ یُعْمی و یُصِمّ حدیث «حُبُّکَ الْـاَشَّیءَ یُعْمی و یُصِمّ.» «عشق تو به چیزها تو را كور و كر می‌کند.» (۱۱۵) طِمّ: دریا و آب فراوان (۱۱۶) رِمّ: زمین و خاک (۱۱۷) با طِمّ و رِمّ: در اینجا یعنی با جزئیات ----------- مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۷۲۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #2724 حُبُّکَ الْاَشْیاء یُعْمیکَ یُصِمّ نَفْسُکَ السَّوْدا جَنَتْ لا تَخْتَصِم عشقِ تو به اشيا تو را كور و كر می کند. با من ستیزه مکن، زیرا نفْسِ سیاه‌کارِ تو چنین گناهی مرتکب شده‌است. مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۳۹۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #1392 دان که این نَفْسِ بهیمی(۱۱۸)، نَرخر است زیرِ او بودن از آن ننگین‌تر است (۱۱۸) بَهیمی: حیوانی ----------- مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۴۴۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2446 نَفسِ تو تا مستِ نُقل است و نَبید(۱۱۹) دان که روحت خوشه‌ٔ غیبی ندید (۱۱۹) نَبید: شراب ----------- مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۲۳۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #235 نَفسِ شهوانی ز حق کرّست و کور من به دل، کوریت می‌دیدم ز دور مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۳۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #432 در فسونِ(۱۲۰) نَفْس کم شُو غِرّه‌ای(۱۲۱) کآفتابِ حق نپوشد ذرّه‌ای هست این ذرّاتِ جسمی ای مفید پیشِ این خورشیدِ جسمانی پدید هست ذرّاتِ خواطر(۱۲۲) و افتِکار(۱۲۳) پیشِ خورشیدِ حقایق آشکار (۱۲۰) فُسون: فریب (۱۲۱) غِرّه: مغرور شدن، فریفته شدن، مغرور به چیزی، فریفته (۱۲۲) خَواطِر: جمع خاطر، اندیشه‌ها (۱۲۳) اِفْتِکار: اندیشیدن ----------- مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۸۵۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #4856 گرگِ درّنده‌ست نَفْسِ بَد، یقین چه بهانه می‌نهی بر هر قرین؟ مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ٢٣٣۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2334 خود ندارم هیچ، بِهْ سازد مرا که ز وَهمِ دارم است این صد عَنا(۱۲۴) (۱۲۴) عَنا: رنج ----------- مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۴۷۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #474 هین سگِ نَفْسِ تو را زنده مخواه کاو عدوِّ(۱۲۵) جانِ توست از دیرگاه‏ (۱۲۵) عدوِّ: دشمن ----------- مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۰۵٣ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #2053 گاوِ زرّین بانگ کرد، آخِر چه گفت؟ کاحمقان را این‌همه رغبت شگُفت مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۶۳۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #638 یک سگ است، و در هزاران می‌‏رود هرکه در وِی رفت، او او می‌‏شود هر که سَردت کرد، می‏دان کاو در اوست دیو، پنهان گشته اندر زیرِ پوست‏ چون نیابد صورت، آید در خیال تا کَشانَد آن خیالت در وَبال‏(۱۲۶) گه خیالِ فُرجه(۱۲۷) و گاهی دُکان گه خیالِ علم و گاهی خان و مان (۱۲۶) وَبال:‌ سختی، عذاب، بدبختی (۱۲۷) فُرجه: گشايش، تفرّج، سير و تفريح ----------- مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۶۲۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #628 گفت: خان و مانِ من، احسانِ توست همچو کافر جَنّتم زندانِ توست‏ گر ز زندانم برانی تو به ردّ خود بمیرم من ز تقصیری و کدّ همچو ابلیسی که می‏‌گفت: ای سلام(۱۲۸) رَبَّ اَنْظِرْنی اِلیٰ یَوْمِ الْقِیام‏ قرآن کریم، سوره‌ٔ حِجر (۱۵)، آیهٔ ۳۶ Quran, Al-Hirj(#15), Line #36 «قَالَ رَبِّ فَأَنْظِرْنِي إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ» «گفت: اى پروردگار من، مرا تا روزى كه دوباره زنده مى‌شوند مهلت ده.» (۱۲۸) سَلام: سلامتى دهنده، از نقص و عيب مبرّا. از اسماءالله است. ----------- مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۱۴۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #1146 ور تو پیغامِ خدا آری چو شهد که بیا سویِ خدا ای نیک‌عهد از جهانِ مرگ سویِ برگ(۱۲۹) رُو چون بقا ممکن بُوَد، فانی مشو قصدِ خونِ تو کنند و قصدِ سَر نه از برایِ حَمْیَتِ(۱۳۰) دین و هنر بلکه از چفسیدگی بر خان و مان تلخشان آید شنیدن این بیان خرقه‌یی بر ریشِ خر چفسید سخت چونکه خواهی بر کَنی زو لخت لخت جُفته اندازد یقین آن خر ز درد حَبَّذا(۱۳۱) آن کس کز او پرهیز کرد خاصه پَنجَه ریش و، هر جا خرقه‌ای بر سَرش چفسیده(۱۳۲)، در نم غرقه‌ای خان و مان چون خرقه و، این حرصِ ریش حرصِ هر که بیش باشد، ریش(۱۳۳) بیش (۱۲۹) برگ: زاد و توشه (۱۳۰) حَمْيَت: حَمِيَّت، غيرت، فتوّت و جوانمردى (۱۳۱) حَبَّذا: خوشا، زهی (۱۳۲) چفسیده: چسبیده (۱۳۳) ریش: زخم ------------------------- مجموع لغات: (۱) هرچِت: هرچه تو را (۲) ابتلا: امتحان کردن، آزمودن؛ معنی در بلا بودن نیز می‌دهد. (۳) کنار گرفتن: در آغوش گرفتن، بغل کردن. (۴) دَغا: مکر، فریب. (۵) روسبی‌باره: حریص بر صحبت زنان روسپی و بدکار. (۶) خوش‌لقا: خوش‌صورت، خوبروی. (۷) مکروه: ناپسند، زشت. (۸) جان‌‌سیر: دل بر مرگ نهاده، سیر از جان. (۹) اِژدرها: اژدها، مار بزرگ. اژدرهاپرست: خواهانِ نابودی و فنا. (۱۰) حادث: تازه پدید آمده، جدید، نو (۱۱) خَرْق: پاره کردن (۱۲) صدرِ اَجَل: وزیر اعظم، بزرگ‌ترین وزیر (۱۳) اِهْدِنا: ما را هدایت کن. (۱۴) زَفت: بزرگ، فربه (۱۵) مُستوی: برابر، یکسان (۱۶) بِر: نیکی (۱۷) جَوال/جُوال: کیسهٔ بزرگِ پشمی و خشن. (۱۸) در جَوالِ کسی (چیزی) رفتن: فریبِ او (آن) را خوردن. (۱۹) سرهنگ: پیشرو لشکر، پهلوان، مأمورِ اجرای حکمِ کیفر (۲۰) سرهنگی: حالت و عملِ سرهنگان، کنایه از بکار گرفتنِ‌ زور و ضرب و امر و نهی (۲۱) تنيدن: دراصل به معنى بافتن است. اما در اينجا به معنى به كارى پرداختن آمده. اين فعل بدين معنى در مثنوى فراوان آمده است. (۲۲) صُنع: آفریدگاری (۲۳) ذُوالْمِنَن: صاحب نعمت‌ها (۲۴) میانْ‌تی: توخالی (۲۵) نفیر: رمیدن، ترسیدن، گریزان، متنفر (۲۶) عدو: دشمن (۲۷) خَلا: خلوت، خلوت‌گاه (۲۸) اِستِعانَت: یاری خواستن، یاری، کمک (۲۹) خُسران:‌ ضرر و زیان (۳۰) نَقل: انتقال، رفتن به سمت جایی یا چیزی؛ معنی بیان کردن و گفتن نیز می‌دهد. (۳۱) مُضْطَر: پریشان (۳۲) حدیث: سخن (۳۳) مُضْمَر: پنهان (۳۴) درخَلَد: فرورَوَد. (۳۵) علّت: مرض، بیماری (۳۶) آلت: ابزار (۳۷) سلسله: زنجیر، در اینجا یعنی قلّاده (۳۸) معلَّم: تعلیم‌یافته، آموزش‌دیده (۳۹) ذَلَّتْ نَفْسُهُ: خار شد نَفْسِ او (۴۰) بَدْرَگ: بدذات (۴۱) رُستَن: روییدن (۴۲) هادِم: ویران کننده، نابود کننده (۴۳) رُقعه‌: نامه، نوشته، تکّه‌کاغذی که روی آن بنویسند. (۴۴) ذُوفُنون: صاحب فن‌ها، دارای هنرها (۴۵) شَمَن: بت‌پرست (۴۶) میر: مخفّف امیر (۴۷) حَزم: تأمّل با هشیاریِ نظر (۴۸) ظَن: حدس، گمان (۴۹) فَضول: زیاده‌گو (۵۰) اوستاخ: گستاخانه (۵۱) اِتَّقُوا: بترسید، تقوا پیشه کنید. (۵۲) طِمّ: دریا و آب فراوان (۵۳) رِمّ: زمین و خاک (۵۴) با طِمّ و رِمّ: در اینجا یعنی با جزئیات (۵۵) قَلاووز:‌ پیشآهنگ، پیشرو لشکر (۵۶) زَفت: بزرگ، عظیم (۵۷) کِرام: جمعِ کریم، به معنی بزرگوار، بخشنده، جوانمرد (۵۸) جَبین: پیشانی (۵۹) اِخوانِ رضا: برادرانی که راضی‌اند به رضای حق (۶۰) شِرار: جمعِ شریر، به معنی بَدان، مردمِ بد (۶۱) ابتلا: امتحان، بیماری و مرض (۶۲) مُفتَقَد: گم‌کرده‌شده (۶۳) غالِب: چیره، پیروز (۶۴) رَمَد: فرار کند. (۶۵) دَعوی: ادعا کردن (۶۶) خواهنده: تسلیم‌شده (۶۷) تکلُّف: رنج بر خود نهادن، رنج بُردن (۶۸) مُستطاب: پاکیزه، خوش (۶۹) جنّت: بهشت (۷۰) خام: ناآزموده، بی تجربه (۷۱) دیگِ جهان: جهان به دیگ تشبیه شده، درون ذهن همانیده (۷۲) صَبّاغ: رنگرز (۷۳) علّت: مرض، بیماری (۷۴) اَنَاخَیری: من بهترم. (۷۵) خَرّوب: بسیار خراب‌کننده (۷۶) می‌غژی: فعل مضارع از غژیدن، به‌معنی خزیدن بر شکم مانند حرکت خزندگان و اطفال (۷۷) ناموس: خودبینی، تکبّر، حیثیتِ بَدَلیِ من ذهنی (۷۸) اِستکمال: به کمال رسانیدن، کمال‌خواهی (۷۹) دواسبه تاختن: کنایه از شتاب کردن و به شتاب رفتن (۸۰) ضَیف: مهمان (۸۱) تا به سَر: ابدی، اِلَی الاَبد (۸۲) فِرو مآ: نایست. (۸۳) مُعین: یار، یاری‌کننده (۸۴) بِضْعَ سِنین: چند سال (۸۵) خُدعه: نیرنگ، حیله (۸۶) داد: عدل، انصاف (۸۷) استغفار: طلب مغفرت کردن، عذرخواهی (۸۸) لِقا:‌ دیدار، در اینجا یعنی دیدارِ خدا (۸۹) اَنْصِتُوا: خاموش باشید، ذهنتان را خاموش کنید. (۹۰) چاشت: اول روز، ساعتی از آفتاب گذشته (۹۱) عَدو: دشمن (۹۲) خُرد و مُرد:‌ تهِ بساط، چیزهای خُرد و ریز. (۹۳) علّت: مرض، بیماری (۹۴) لئیم: ناکس، فرومایه (۹۵) بَر: میوه (۹۶) لاجَرَم: به‌ناچار (۹۷) عَلَم: پرچم (۹۸) زَفت: فربه، وسیع، در اینجا یعنی بزرگ (۹۹) مُصحَف: قرآن مجید (۱۰۰) یَمین: دست راست، در این‌جا مطلق دست مورد نظر است. (۱۰۱) سالوس: فریب‌دهنده، مکّار، حیله‌گر (۱۰۲) خُسران:‌ ضرر و زیان (۱۰۳) نَقل: انتقال، رفتن به سمت جایی یا چیزی؛ معنی بیان کردن و گفتن نیز می‌دهد. (۱۰۴) مُضْطَر: پریشان (۱۰۵) بِسکُلَند: پاره کنند، بگسلند. (۱۰۶) گول: احمق، نادان (۱۰۷) نَمَد افکندن: مستقر شدن (۱۰۸) هِیبت: ترس، وحشت، جلال، شکوه (۱۰۹) حَلق گرفتن: نَفَس را بُراندن. (۱۱۰) غَوی: گمراه (۱۱۱) ضَلالت: گمراهی (۱۱۲) عَنقا: سیمرغ (۱۱۳) دَها: مخفف دهاء به معنی زیرکی و کاردانی (۱۱۴) سَلّه: سبد، در اینجا به معنی دام است. (۱۱۵) طِمّ: دریا و آب فراوان (۱۱۶) رِمّ: زمین و خاک (۱۱۷) با طِمّ و رِمّ: در اینجا یعنی با جزئیات (۱۱۸) بَهیمی: حیوانی (۱۱۹) نَبید: شراب (۱۲۰) فُسون: فریب (۱۲۱) غِرّه: مغرور شدن، فریفته شدن، مغرور به چیزی، فریفته (۱۲۲) خَواطِر: جمع خاطر، اندیشه‌ها (۱۲۳) اِفْتِکار: اندیشیدن (۱۲۴) عَنا: رنج (۱۲۵) عدوِّ: دشمن (۱۲۶) وَبال:‌ سختی، عذاب، بدبختی (۱۲۷) فُرجه: گشايش، تفرّج، سير و تفريح (۱۲۸) سَلام: سلامتى دهنده، از نقص و عيب مبرّا. از اسماءالله است. (۱۲۹) برگ: زاد و توشه (۱۳۰) حَمْيَت: حَمِيَّت، غيرت، فتوّت و جوانمردى (۱۳۱) حَبَّذا: خوشا، زهی (۱۳۲) چفسیده: چسبیده (۱۳۳) ریش: زخم ---------------------------- ********************** تمام اشعار برنامه بر اساس فرمت سایت گنج نما برای جستجوی آسان مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams بیاموز از پیمبر کیمیایی که هرچت حق دهد می‌ده رضایی همان لحظه در جنت گشاید چو تو راضی شوی در ابتلایی رسول غم اگر آید بر تو کنارش گیر همچون آشنایی جفایی کز بر معشوق آید نثارش کن به شادی مرحبایی که تا آن غم برون آید ز چادر شکرباری لطیفی دلربایی به گوشه چادر غم دست درزن که بس خوب است و کرده‌ست او دغایی در این کو روسبی‌باره منم من کشیده چادر هر خوش‌لقایی همه پوشیده چادرهای مکروه که پنداری که هست او اژدهایی من جان‌‌سیر اژدرهاپرستم تو گر سیری ز جان بشنو صلایی نبیند غم مرا الا که خندان نخوانم درد را الا دوایی مبارک‌تر ز غم چیزی نباشد که پاداشش ندارد منتهایی به نامردی نخواهی یافت چیزی خمش کردم، که تا نجهد خطایی مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams همان لحظه در جنت گشاید چو تو راضی شوی در ابتلایی حدیث «حُفَّتِ الْجَنَّةُ بِالْمَكَارِهِ وَ حُفَّتِ النَّارُ بِالشَّهَوَاتِ.» «بهشت در چیزهای ناخوشایند پوشیده شده و دوزخ در شهوات.» حدیث «قالَ اللهُ تَعالیٰ مَنْ لَمْ يَرْضَ بِقَضائى وَ لَم يَصْبِرْ عَلىٰ بَلائى فَلْيَلْتَمِسْ رَبّاً سِواىَ.» خدای متعال فرمود: «هر که به قضای من، رضا ندهد و بر بلای من نشکیبد، باید خدایی جز من بجویَد.» مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams بیاموز از پیمبر کیمیایی که هرچت حق دهد می‌ده رضایی همان لحظه در جنت گشاید چو تو راضی شوی در ابتلایی مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۵۵۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #1554 از مسبب می‌رسد هر خیر و شر نیست اسباب و وسایط ای پدر مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۷۸۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #3786 مرکب همت سوی اسباب راند از مسبب لاجرم محروم ماند آن‌که بیند او مسبب را عیان کی نهد دل بر سبب‌های جهان مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۶۴۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #2640 من سبب را ننگرم کآن حادث است زآن‌که حادث حادثی را باعث است لطف سابق را نظاره می‌کنم هرچه آن حادث دوپاره می‌کنم مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۲۳۸۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #2381 وآن فضای خرق اسباب و علل هست ارض‌الله ای صدر اجل مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۷۵۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #3752 چونکه حیران گشتی و گیج و فنا با زبان حال گفتی اهدنا قرآن کریم، سوره حمد (۱)، آیه ۶ Quran, Al-Fatiha(#1), Line #6 «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ.» «ما را به راهِ راست هدايت کن.» زفت زفتست و چو لرزان می‌شوی می‌شود آن زفت نرم و مستوی زآنکه شکل زفت بهر منکر است چونکه عاجز آمدی لطف و بر است مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۳۰۷۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #3072, Divan e Shams بدآن رخی بنگر کاو نمک ز حق دارد بود که ناگه از آن رخ تو دولتی ببری مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۵۵۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #4552 در جوال نفس خود چندین مرو از خریداران خود غافل مشو مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۸۲۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #3826 ریختی بر سر به پیش شاه خاک تا امان دیدی ز دیو سهمناک میر دیدی خویش را ای کم ز مور ز آن ندیدی آن موکل را تو کور مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۶۳۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #631 بسته در زنجیر چون شادی کند کی اسیر حبس آزادی کند ور تو می‌‌بینی که پایت بسته‌‌اند بر تو سرهنگان شه بنشسته‌‌اند پس تو سرهنگی مکن با عاجزان زآنکه نبود طبع و خوی عاجز آن‌‌ مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۳۴۱۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3416 بر بدی‌های بدان رحمت کنید بر منی و خویش‌بینی کم تنید هین مبادا غیرت آید از کمین سرنگون افتید در قعر زمین‌‌ هر دو گفتند ای خدا فرمان تو راست بی‌‌امان تو امانی خود کجاست؟‌ مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ٢۴٧٧ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #2477 گر هوا را بند بنهاده شود صیقلی را دست بگشاده شود مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۸۲۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #3829 نفس چون مبدل شود این تیغ تن باشد اندر دست صنع ذوالمنن آن یکی مردی‌ست قوتش جمله درد این دگر مردی میان‌تی همچو گرد مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۲۸۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2287 او فضولی بوده است از انقباض کرد بر مختار مطلق اعتراض مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۶۹۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2690 آشنایی نفس با هر نفس پست تو یقین می‌دان که دم دم کمتر است ز آنکه نفسش گرد علت می‌تند معرفت را زود فاسد می‌کند گر نخواهی دوست را فردا نفیر دوستی با عاقل و با عقل گیر مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۴۶۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2464 نفس تو هر دم برآرد صد شرار که ببینیدم منم ز اصحاب نار جزو نارم سوی کل خود روم من نه نورم که سوی حضرت شوم مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۱۳۸۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1388 قوت از حق خواهم و توفیق و لاف تا به سوزن برکنم این کوه قاف‌‌ سهل شیری دان که صف‌ها بشکند شیر آن است آن که خود را بشکند مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۹۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #94 در حقیقت هر عدو داروی توست کیمیا و نافع و دلجوی توست که ازو اندر گریزی در خلا استعانت جویی از لطف خدا در حقیقت دوستانت دشمنند که ز حضرت دور و مشغولت کنند مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۴۶۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2461 وای آنکه عقل او ماده بود نفس زشتش نر و آماده بود لاجرم مغلوب باشد عقل او جز سوی خسران نباشد نقل او ای خنک آن کس که عقلش نر بود نفس زشتش ماده و مضطر بود مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۷۱۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #2711 اندرون هر حدیث او شر است صد هزاران سحر در وی مضمر است‏ مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #375 خار سه‌سویست هر چون کش نهی درخلد وز زخم او تو کی جهی مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۵۵۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #550 چون ز زنده مرده بیرون می‌کند نفس زنده سوی مرگی می‌تند مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۶۹۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2693 از سموم نفس چون با علتی هر چه گیری تو مرض را آلتی مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۸۵۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #4858 زین سبب می‌گویم ای بنده‌ فقیر سلسله از گردن سگ بر‌مگیر گر معلم گشت این سگ هم سگ است باش ذلت نفسه کو بدرگ است خبر «طُوبى لِمَنْ ذَلَّ نَفْسُهُ وَ طابَ كَسْبُهُ وَ حَسُنَتْ سَريرَتُهُ وَكَرُمَتْ عَلانَيْتُهُ وَ عَزَلَ عَنِ النَّاسِ شَرَّهُ.» «خوشا به حال کسی که نَفْسَش رام و خوار شده و کسبش حلال گشته و درونش نکو شده و برونش شکوهمند گردیده و گزند خود از مردم دور کرده است.» مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۸۵۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #1853 صبر را با حق قرین کرد ای فلان آخر والعصر را آگه بخوان مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۷۷۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #770 سخت‌تر افشرده‌ام در شر قدم که لفی خسرم ز قهرت دم به دم قرآن کریم، سوره عصر (۱۰۳)، آیات ۱ تا ۳ Quran, Al-Asr(#103), Line #1-3 «وَالْعَصْرِ.» «سوگند به عصر [سوگند به ارزش و اهمیت هشیاری در این لحظه].» «إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ.» «که آدمی [در من‌ذهنی که مرکزش همانیده است] در زیانکاری است [به خودش و دیگران ضرر می‌زند.]» «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ.» «مگر آن‌ها كه ايمان آوردند [فضاگشایی کرده‌اند و از فضای گشوده‌شده] كارهاى نیک [فکر و عمل] كردند و يک‌ديگر را به حق سفارش کردند و يکديگر را به صبر سفارش كردند.» مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۳۷۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1376 گفت نامت چیست برگو بی‌دهان گفت خروب است ای شاه جهان گفت اندر تو چه خاصیت بود گفت من رستم مکان ویران شود من که خروبم خراب منزلم هادم بنیاد این آب و گلم مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۸۹۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1894 رقعه دیگر نویسم ز آزمون دیگری جویم رسول ذوفنون بر امیر و مطبخی و نامه‌بر عیب بنهاده ز جهل آن بی‌خبر هیچ گرد خود نمی‌گردد که من کژروی کردم چو اندر دین شمن مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۲۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #427 جرم بر خود نه که تو خود کاشتی با جزا و عدل حق کن آشتی مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۲۶۷۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #2670 حکم حق گسترد بهر ما بساط که بگویید از طریق انبساط مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۱۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #415 گرد خود برگرد و جرم خود ببین جنبش از خود بین و از سایه مبین که نخواهد شد غلط پاداش میر خصم را می‌داند آن میر بصیر مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۳۴۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2345 قطب آن باشد که گرد خود تند گردش افلاک گرد او بود مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۶۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #267 حزم آن باشد که ظن بد بری تا گریزی و شوی از بد بری حزم سوء‌الظن گفته‌ست آن رسول هر قدم را دام می‌دان ای فضول روی صحرا هست هموار و فراخ هر قدم دامی‌ست کم ران اوستاخ آن بز کوهی دود که دام کو چون بتازد دامش افتد در گلو مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۶۴٩ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #649 اختیار آن را نکو باشد که او مالک خود باشد اندر اتقوا مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۳۱۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #3311 نفس نمرودست و عقل و جان خلیل روح در عین است و نفس اندر دلیل‏ مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۵۰۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2508 ای دلیل تو مثال آن عصا در کفت دل علی عیب العمی ای کسی‌ که دلیل در دست تو مانند عصایی در دست کور است همان‌طور که عصا دلالت بر کوری فرد می‌کند توسل به عصای استدلال نیز دلیل بر کوردلی توست مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۷۰۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #702 پیش این خورشید کو بس روشنی است در حقیقت هر دلیلی رهزنی است مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۸۷۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2874 پس نبیند جمله را با طم و رم حبک‌الـاشیاء یعمی و یصم حدیث «حُبُّکَ الْـاَشَّیءَ یُعْمی و یُصِمّ.» «عشقِ تو به اشياء تو را كور و كر می‌کند.» مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۴۶۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4467 بی‌مرادی شد قلاووز بهشت حفت الجنه شنو ای خوش‌سرشت حدیث «حُفَّتِ الْجَنَّةُ بِالْمَكَارِهِ وَ حُفَّتِ النَّارُ بِالشَّهَوَاتِ.» «بهشت در چیزهای ناخوشایند پوشیده شده و دوزخ در شهوات.» مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۰۷۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #3073 قفل زفت است و گشاینده خدا دست در تسلیم زن واندر رضا مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۸۸۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #1880 قوم دیگر می‌شناسم ز اولیا که دهانشان بسته باشد از دعا از رضا که هست رام آن کرام جستن دفع قضاشان شد حرام مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۴۷۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4472 ائتیا کرها مهار عاقلان ائتیا طوعا بهار بی‌دلان از روی کراهت و بی‌میلی بیایید افسار عاقلان است اما از روی رضا و خرسندی بیایید بهار عاشقان است قرآن کریم، سوره فصلت (۴۱)، آیه ۱۱ Quran, Fussilat(#41), Line #11 «ثُمَّ اسْتَوَىٰ إِلَى السَّمَاءِ وَ هِيَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَ لِلْأَرْضِ ائْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ.» «سپس به آسمان پرداخت و آن دودى بود. پس به آسمان و زمين گفت: خواه يا ناخواه بياييد. گفتند: فرمانبردار آمديم.» حافظ، دیوان غزلیات، غزل شماره ۳۷ Poem (Qazal) #37, Divan e Hafez رضا به داده بده وز جبین گره بگشای که بر من و تو در اختیار نگشاده‌ست مولوی، مثنوی، دفتر اوّل، بیت ۳۹۰۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3901 بگذران از جان ما سوءالقضا وامبر ما را ز اخوان رضا مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۵۷۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #576 ای رفیقان راهها را بست یار آهوی لنگیم و او شیر شکار جز که تسلیم و رضا کو چاره‌ای در کف شیر نر خون‌خواره‌ای مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۶۲۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #622 سحر و ضد سحر را بی‌اختیار زین دو آموزند نیکان و شرار لیک اول پند بدهندش که هین سحر را از ما میاموز و مچین ما بیاموزیم این سحر ای فلان از برای ابتلا و امتحان مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۴۰۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #402 منتهای اختیار آن است خود که اختیارش گردد این‌جا مفتقد مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ٣٢١۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #3214 طالب است و غالب است آن کردگار تا ز هستی‌ها بر آرد او دمار مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۰۰۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4008 من عجب دارم ز جویای صفا کو رمد در وقت صیقل از جفا عشق چون دعوی جفا دیدن گواه چون‌ گواهت ‌نیست ‌شد دعوی تباه چون‌ گواهت خواهد این ‌قاضی مرنج بوسه ده بر مار تا یابی تو گنج مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۹۰۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #1906 چون قضای حق رضای بنده شد حکم او را بند خواهنده شد نی تکلف نی پی مزد و ثواب بل که طبع او چنین شد مستطاب مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۲۶۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #3263 من که صلحم دایما با این پد‌ر این جهان چو‌ن جنت استم در نظر مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۱۳۶۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #1364 باز فرمود او که اندر هر قضا مر مسلمان را رضا باید رضا حدیث «قالَ اللّـهُ تَعٰالیٰ مَنْ لَمْ یَرْضَ بِقَضاٰئی وَ لَمْ یَصْبِرْ عَلیٰ بَلائی فَلْیَلْتَمِسْ رَبّاً سِوایَ،» «خداوند فرمود: «هر که به قضای من، رضا ندهد و بر بلای من نشکبید باید خدایی جز من بجوید.» مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۲۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #20, Divan e Shams پیش از تو خامان دگر در جوش این دیگ جهان بس برتپیدند و نشد درمان نبود الا رضا برخی از عوامل انقباض: - تمرکز بر روی دیگران - رفتن به گذشته - حبر و سنی کردن - مقاومت - قضاوت - مقایسه - هرگونه واکنش ذهنی: (ترس، خشم، حسادت، و ...) - جدی گرفتن وضعیت‌های ذهنی - قرین -وابستگی مالی - حرافی من ذهنی برخی از عوامل انبساط: - تمرکز بر روی خود - ماندن در لحظه - تغییر و اصلاح خود - بی‌مقاومتی (پذیرش و تسلیم) - بی‌قضاوتی (قضاوت زندگی، قضا و کن‌فکان) - غیر قابل مقایسه بودن خودم (لم یکن) - بی‌واکنشی - بازی پنداشتن وضعیت‌های ذهنی - قرین - استقلال مالی - سکوت، و خاموشی من ذهنی مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۳۹۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1391 باز آن ابلیس بحث آغاز کرد که بدم من سرخ‌رو کردیم زرد رنگ رنگ توست صباغم تویی اصل جرم و آفت و داغم تویی مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۱۴۸۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1488 گفت شیطان که بما اغویتنی کرد فعل خود نهان دیو دنی شیطان به خداوند گفت که تو مرا گمراه کردی او گمراهی خود را به حضرت حق نسبت داد و آن دیو فرومایه کار خود را پنهان داشت مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۳۳۴۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #3342 بندگی او به از سلطانی است که انا خیر د‌م شیطانی است مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۳۲۱۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3216 علت ابلیس اناخیری بده‌ست وین مرض در نفس هر مخلوق هست مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۳۸۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1386 عاشقا خروب تو آمد کژی همچو طفلان سوی کژ چون می‌غژی خویش مجرم دان و مجرم گو مترس تا ندزدد از تو آن استاد درس چون بگویی جاهلم تعلیم ده این‌چنین انصاف از ناموس به مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۱۴۸۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1489 گفت آدم که ظلمنا نفسنا او ز فعل حق نبد غافل چو ما ولی حضرت آدم گفت پروردگارا ما به خود ستم کردیم و او همچون ما از حکمت کار حضرت حق بی‌خبر نبود مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ٣٢١٢ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3212 هرکه نقص خویش را دید و شناخت اندر استکمال خود دو‌اسبه تاخت مولوی، دیوان شمس، غزل شمارهٔ ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams بیاموز از پیمبر کیمیایی که هرچت حق دهد می‌ده رضایی همان لحظه در جنت گشاید چو تو راضی شوی در ابتلایی رسول غم اگر آید بر تو کنارش گیر همچون آشنایی مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۳۶۴۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #3644 هست مهمان‌خانه این تن ای جوان هر صباحی ضیف نو آید دوان هین مگو کاین ماند اندر گردنم که هم‌‌اکنون باز پرد در عدم هر چه آید از جهان غیب‌وش در دلت ضیف‌ است او را دار خوش مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams جفایی کز بر معشوق آید نثارش کن به شادی مرحبایی مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ١٩۴١ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #1941 رحمت اندر رحمت آمد تا به سر بر یکی رحمت فرو ما ای پسر حضرت حق سراپا رحمت است بر یک رحمت قناعت مکن مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۴۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #348 چون جفا آری فرستد گوشمال تا ز نقصان واروی سوی کمال مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۵۶۰ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #560, Divan e Shams لذت بی‌کرانه‌ای است عشق شده‌ست نام او قاعده خود شکایت است ور نه جفا چرا بود مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۳۴۰۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #3406 پس جزای آن‌که دید او را معین ماند یوسف حبس در بضع سنین قرآن کریم، سوره یوسف(۱۲) آیه ۴۲ Quran, Yusuf(#12), Line #42 «وَقَالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُ نَاجٍ مِنْهُمَا اذْكُرْنِي عِنْدَ رَبِّكَ فَأَنْسَاهُ الشَّيْطَانُ ذِكْرَ رَبِّهِ فَلَبِثَ فِي السِّجْنِ بِضْعَ سِنِينَ.» «و (یوسف) به يكى از آن دو كه مى‌دانست رها مى‌شود، گفت: «مرا نزد مولاى خود ياد كن.» امّا شيطان از خاطرش زدود كه پيش مولايش از او ياد كند، و چند سال در زندان بماند.» مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams که تا آن غم برون آید ز چادر شکرباری لطیفی دلربایی مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۴۳۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #435 بانگ می‌زد آتش ای گیجان گول من نی‌ام آتش منم چشمه قبول چشم‌بندی کرده‌اند ای بی‌نظر در من آی و هیچ مگریز از شرر ای خلیل اینجا شرار و دود نیست جز که سحر و خدعه نمرود نیست مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams به گوشه چادر غم دست درزن که بس خوب است و کرده‌ست او دغایی در این کو روسبی‌باره منم من کشیده چادر هر خوش‌لقایی همه پوشیده چادرهای مکروه که پنداری که هست او اژدهایی مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۱۲۵۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #1258, Divan e Shams گر غمی آید گلوی او بگیر داد از او بستان امیر داد باش مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۸۳۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #836 چونکه غم بینی تو استغفار کن غم به امر خالق آمد کار کن‌‌ مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۳۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #338 چون فدای بی‌وفایان می‌شوی از گمان بد بدآن سو می‌روی من ز سهو و بی‌وفایی‌ها بری سوی من آیی گمان بد بری مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams من جان‌‌سیر اژدرهاپرستم تو گر سیری ز جان بشنو صلایی نبیند غم مرا الا که خندان نخوانم درد را الا دوایی مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۱۶۱۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #1619 حاکم است و یفعل اللـه ما یشا او ز عین درد انگیزد دوا زیرا حق تعالی حاکم و فرمانروای جهان است و او هر چه خواهد همان کند چنانکه از ذات درد و مرض دوا و درمان می آفریند مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۵٠٩ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #509 شاد از غم شو، که غم دام لقاست اندر این ره سوی پستی ارتقاست مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams مبارک‌تر ز غم چیزی نباشد که پاداشش ندارد منتهایی مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۸۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2875 در دلش خورشید چون نوری نشاند پیشش اختر را مقادیری نماند مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۲۶۷۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #2675, Divan e Shams به نامردی نخواهی یافت چیزی خمش کردم که تا نجهد خطایی مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۱۶۲۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1622 چون تو گوشی او زبان نی جنس تو گوش‌ها را حق بفرمود انصتوا مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۳۲۹۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #3296 صد هزاران سال ابلیس لعین بود ابدال امیرالـمومنین پنجه زد با آدم از نازی که داشت گشت رسوا همچو سرگین وقت چاشت مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۳۱۹۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #3197 نفس و شیطان بوده ز اول واحدی بوده آدم را عدو و حاسدی مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۰۵۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4053 نفس و شیطان هردو یک‌ تن بوده‌اند در دو صورت خویش را بنموده‌اند مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۹۱۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2919 نفس و شیطان خواست خود را پیش برد وآن عنایت قهر گشت و خرد و مرد مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۶۹۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2693 از سموم نفس چون با علتی هر چه گیری تو مرض را آلتی مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۹۹۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2994 مر لئیمان را بزن تا سر نهند مر کریمان را بده تا بر دهند لاجرم حق هردو مسجد آفرید دوزخ آن‌ها را و این‌ها را مزید مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۱۵۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2155 دو علم بر‌ساخت اسپید و سیاه آن یکی آدم دگر ابلیس راه در میان آن دو لشکرگاه زفت چالش و پیکار آنچه رفت رفت مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۱۶۰۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1606 در تو نمرودی است آتش در مرو رفت خواهی اول ابراهیم شو مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۳۱۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #3311 نفس نمرودست و عقل و جان خلیل روح در عین است و نفس اندر دلیل‏ مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۳۴۹۹ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #3499 متهم نفس است نه عقل شریف متهم حس است نه نور لطیف مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۵۵۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2554 نفس را تسبیح و مصحف در یمین خنجر و شمشیر اندر آستین مصحف و سالوس او باور مکن خویش با او همسر و همسر مکن سوی حوضت آورد بهر وضو واندر اندازد تو را در قعر او مولوی، دیوان شمس، غزل شماره ۷۷۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Qazal) #771, Divan e Shams دل و جان به آب حکمت ز غبارها بشویید هله تا دو چشم حسرت سوی خاکدان نماند مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۲۵۵۷ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #2557 عقل نورانی و نیکو طالب است نفس ظلمانی بر او چون غالب است زآنکه او در خانه عقل تو غریب بر در خود سگ بود شیر مهیب مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۴۶۱ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2461 وای آنکه عقل او ماده بود نفس زشتش نر و آماده بود لاجرم مغلوب باشد عقل او جز سوی خسران نباشد نقل او ای خنک آن کس که عقلش نر بود نفس زشتش ماده و مضطر بود مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۹۴۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #948 گفت یا رب بیش ازین خواهم مدد تا ببندمشان بحبل من مسد قرآن کریم، سوره مسد (۱۱۱)، آیه ۴ و ۵ Quran, Al-Masad(#111), Line #4-5 «وَامْرَأَتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ.» «و زنش هيزم‌كش است.» «فِي جِيدِهَا حَبْلٌ مِنْ مَسَدٍ.» «و بر گردن ريسمانى از ليف خرما دارد.» تا که مستانت که نر و پردل‌اند مردوار آن بندها را بسکلند تا بدین دام و رسن‌های هوا مرد تو گردد ز نامردان جدا مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۹۹۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #993 عقل و ایمان را از این طفلان گول می‌خرد با ملک دنیا دیو غول آنچنان زینت دهد مردار را که خرد ز ایشان دو صد گلزار را مولوی، مثنوی، دفتر اول، بیت ۱۷۵۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #1, Line #1756 هر که او ارزان خرد ارزان دهد گوهری طفلی به قرصی نان دهد مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۰۵۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4055 دشمنی داری چنین در سر خویش مانع عقل ‌است و خصم جان و کیش مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۰۶۳ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4063 گرنه نفس از اندرون راهت زدی رهزنان را بر تو دستی کی بدی مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۳۳۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4336 سال‌ها او را به بانگی بنده‌ای در چنین ظلمت نمد افکنده‌ای هیبت بانگ شیاطین خلق را بند کرده‌ست و گرفته حلق را مولوی، مثنوی، دفتر سوم، بیت ۴۳۲۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #3, Line #4326 تو چو عزم دین کنی با اجتهاد دیو بانگت بر زند اندر نهاد که مرو زآن سو بیندیش ای غوی که اسیر رنج و درویشی شوی بینوا گردی ز یاران وابری خوار گردی و پشیمانی خوری تو ز بیم بانگ آن دیو لعین واگریزی در ضلالت از یقین مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۱۳۱۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #1312 هین مدو اندر پی نفس چو زاغ کو به گورستان برد نه سوی باغ گر روی رو در پی عنقای دل سوی قاف و مسجد اقصای دل مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۱۴۴۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #1444 بال بازان را سوی سلطان برد بال زاغان را به گورستان برد مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۶۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #165 صد فسون دارد ز حیلت وز دها که کند در سله گر هست اژدها مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۲۸۷۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2874 پس نبیند جمله را با طم و رم حبک الاشیاء یعمی و یصم حدیث «حُبُّکَ الْـاَشَّیءَ یُعْمی و یُصِمّ.» «عشق تو به چیزها تو را كور و كر می‌کند.» مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۷۲۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #2724 حبک الاشیاء یعمیک یصم نفسک السودا جنت لا تختصم عشق تو به اشيا تو را كور و كر می کند با من ستیزه مکن زیرا نفس سیاه‌کار تو چنین گناهی مرتکب شده‌است مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۳۹۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #1392 دان که این نفس بهیمی نرخر است زیر او بودن از آن ننگین‌تر است مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۲۴۴۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #2446 نفس تو تا مست نقل است و نبید دان که روحت خوشه‌ غیبی ندید مولوی، مثنوی، دفتر چهارم، بیت ۲۳۵ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #4, Line #235 نفس شهوانی ز حق کرست و کور من به دل کوریت می‌دیدم ز دور مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۳۲ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #432 در فسون نفس کم شو غره‌ای کافتاب حق نپوشد ذره‌ای هست این ذرات جسمی ای مفید پیش این خورشید جسمانی پدید هست ذرات خواطر و افتکار پیش خورشید حقایق آشکار مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ۴۸۵۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #4856 گرگ درنده‌ست نفس بد یقین چه بهانه می‌نهی بر هر قرین مولوی، مثنوی، دفتر ششم، بیت ٢٣٣۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #6, Line #2334 خود ندارم هیچ به سازد مرا که ز وهم دارم است این صد عنا مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۴۷۴ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #474 هین سگ نفس تو را زنده مخواه کاو عدو جان توست از دیرگاه‏ مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۲۰۵٣ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #2053 گاو زرین بانگ کرد آخر چه گفت کاحمقان را این‌همه رغبت شگفت مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۶۳۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #638 یک سگ است و در هزاران می‌‏رود هرکه در وی رفت او او می‌‏شود هر که سردت کرد می‏دان کاو در اوست دیو پنهان گشته اندر زیر پوست‏ چون نیابد صورت آید در خیال تا کشاند آن خیالت در وبال‏ گه خیال فرجه و گاهی دکان گه خیال علم و گاهی خان و مان مولوی، مثنوی، دفتر دوم، بیت ۶۲۸ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #2, Line #628 گفت خان و مان من احسان توست همچو کافر جنتم زندان توست‏ گر ز زندانم برانی تو به رد خود بمیرم من ز تقصیری و کد همچو ابلیسی که می‏‌گفت ای سلام رب انظرنی الی یوم القیام‏ قرآن کریم، سوره‌ حِجر (۱۵)، آیه ۳۶ Quran, Al-Hirj(#15), Line #36 «قَالَ رَبِّ فَأَنْظِرْنِي إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ» «گفت: اى پروردگار من، مرا تا روزى كه دوباره زنده مى‌شوند مهلت ده.» مولوی، مثنوی، دفتر پنجم، بیت ۱۱۴۶ Rumi (Molana Jalaleddin) Poem (Mathnavi), Book #5, Line #1146** ور تو پیغام خدا آری چو شهد که بیا سوی خدا ای نیک‌عهد از جهان مرگ سوی برگ رو چون بقا ممکن بود فانی مشو قصد خون تو کنند و قصد سر نه از برای حمیت دین و هنر بلکه از چفسیدگی بر خان و مان تلخشان آید شنیدن این بیان خرقه‌یی بر ریش خر چفسید سخت چونکه خواهی بر کنی زو لخت لخت جفته اندازد یقین آن خر ز درد حبذا آن کس کز او پرهیز کرد خاصه پنجه ریش و هر جا خرقه‌ای بر سرش چفسیده در نم غرقه‌ای خان و مان چون خرقه و این حرص ریش حرص هر که بیش باشد ریش بیش
Tags ۱۰۴۰, 1040, نفس, رضا

Comments

shirin7sh
1 month, 3 weeks ago

هر گاه رضا دارم و تسلیم هستم و اعتراف کردم که خداوند غفور و رحیم است پس از چه ترسم! که اگر می ترسم از جنس من ذهنی هستم. بنده در هر لحظه و در این لحظه تسلیم است و راضی. فضا باز می کند و می داند هر اتفاقی بهترین رویداد است که زندگی برای آزادی او طرح کرده است. من با رضا و تسلیم خود در در معرض رحمت ایزدی قرار میدهم.

درود بر آموزگار عشق و خرد و شادی
هزاران شکر و صدها سپاس

Parviz Shahbazi - پرویز شهبازی
Ganje Hozour audio Program #1040
برنامه صوتی شماره ۱۰۴۰ گنج حضور
Category:
برنامه های صوتی گنج حضور
برنامه های صوتی ۱۱۰۰ - ۱۰۰۱
Views: 6,681
Submitted by: admin, Oct 08 2025

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1021
برنامه صوتی شماره ۱۰۲۱ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1028
برنامه صوتی شماره ۱۰۲۸ گنج حضور

Parviz Shahbazi - پرویز شهبازی Ganje Hozour audio Program #1038
برنامه صوتی شماره ۱۰۳۸ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1012
برنامه صوتی شماره ۱۰۱۲ گنج حضور

Parviz Shahbazi - پرویز شهبازی Ganje Hozour audio Program #1033
برنامه صوتی شماره ۱۰۳۳ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1005
برنامه صوتی شماره ۱۰۰۵ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1029
برنامه صوتی شماره ۱۰۲۹ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1030
برنامه صوتی شماره ۱۰۳۰ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1019
برنامه صوتی شماره ۱۰۱۹ گنج حضور

Parviz Shahbazi - پرویز شهبازی Ganje Hozour audio Program #1042
برنامه صوتی شماره ۱۰۴۲ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1003
برنامه صوتی شماره ۱۰۰۳ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1023
برنامه صوتی شماره ۱۰۲۳ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1011
برنامه صوتی شماره ۱۰۱۱ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1007
برنامه صوتی شماره ۱۰۰۷ گنج حضور

Parviz Shahbazi - پرویز شهبازی Ganje Hozour audio Program #1037
برنامه صوتی شماره ۱۰۳۷ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1031
برنامه صوتی شماره ۱۰۳۱ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1004
برنامه صوتی شماره ۱۰۰۴ گنج حضور

Parviz Shahbazi Ganje Hozour audio Program #1010
برنامه صوتی شماره ۱۰۱۰ گنج حضور

Parviz Shahbazi - پرویز شهبازی Ganje Hozour audio Program #1040
برنامه صوتی شماره ۱۰۴۰ گنج حضور

Parviz Shahbazi - پرویز شهبازی Ganje Hozour audio Program #1036
برنامه صوتی شماره ۱۰۳۶ گنج حضور

BOOKMARK VIDEO/AUDIO:

حمایت گنج حضور

بیننده عزیز برنامه گنج حضور:

با سلام و احوالپرسی، با تشکر و قدردانی ازشما که این برنامه را تماشا می کنید، از شما تقاضا داریم که عضو خانواده گنج حضور شوید و به هر اندازه که می توانید و می خواهید این برنامه و تلویزیون را ،هر ماهه، حمایت مالی کنید. لطفاً به این امر مهم توجه فرمایید که برای ادامه خدمات فرهنگی این تلویزیون حمایت مالی اشخاصی که از آن استفاده می کنند، ضروری است. این تلویزیون منبع دیگری برای درآمد ندارد. لطفاً تصمیم خود را در این مورد به ایمیل: support@parvizshahbazi.com اطلاع دهید.

در صورت لزوم با ‍پشتیبانی گنج حضور با شماره 001-438-686-7580 تماس بگیرید.

حمایت مالی به روشهای آسان زیر امکان پذیر است:

۱- از طریق کردیت کارت و Paypal

۲- از طریق دادن کردیت کارت خودتان به ما، تا هر ماهه به مقداری که شما می خواهید، بعنوان حق عضویت، چارج شود.

۳- از طریق فرستادن چک به آدرس زیر:

Parviz Shahbazi

P.O. Box 745 Woodland Hills, CA

91365 USA.

۴- از طریق فرستادن پول نقد به حساب بانکی گنج حضور، از تمام نقاط دنیا غیر از ایران، یا واریز (Deposit) کردن از نقاط مختلف آمریکا یا کانادا، به شرح زیر:

WELLS FARGO BANK

6001 Topanga Canyon Blvd
Woodland Hills, CA

91367 USA.

Beneficiary Name: TREASURE OF PRESENCE FOUNDATION, INC.

Account #: 9375957264 Routing: 121000248

Swift #WFBIUS6S